Damiaan werd op Molokai ander soort missionaris
Exact 150 jaar geleden, op 10 mei 1873, kwam pater Damiaan (1840-1889) aan op Molokai, waar hij zich zestien jaar lang inzette voor mensen die leden aan de ziekte van Hansen. Tertio nr. 1.213 van 10/5/’23 spreekt met historicus Ruben Boon en jeugdschrijver Guy Didelez over hun nieuwste boeken waarin die wereld helemaal tot leven komt en met Niek Everts van ’t Vlot, een initiatief voor dak- en thuislozen in Antwerpen dat de Damiaanprijs 2023 wint.
Ludwig De Vocht
Ruben Boon, auteur van In verbondenheid. Een meerstemmige blik op Damiaan, is sinds 2011 projectleider van Damiaan Vandaag, het Damiaanproject van de congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria. “Damiaan heeft op Molokai in extreme omstandigheden gewerkt voor mensen die hij voor het merendeel niet kende. Hij heeft hun vertrouwen gewonnen, hij heeft geleerd samen te leven en echt te luisteren. Hij betreurde soms dat zijn missie niet de vruchten afwierp die hij had gehoopt. Maar hij apprecieerde van in het begin hun gastvrijheid. Dat had hij thuis ook geleerd. Dat was voor hem belangrijker dan de rest, omdat hij ook de ellende zag van die afzonderingspolitiek.”
Jeugdschrijver Guy Didelez bezocht tijdens een groepsreis naar Indonesië een melaatsendorp. “Dat maakte een heel diepe indruk op mij. Een van mijn medereizigers was Ludo Van den Kerckhove. Toen hij jaren later CEO van Damiaanactie werd, vroeg hij me om een boek te schrijven over Damiaan. Ik besefte dat dat een avontuurlijk, emotioneel en spannend verhaal voor jongeren kon worden. Anderzijds was een verhaal over een pater die 150 jaar geleden zieke mensen ging verzorgen voor hedendaagse jongeren niet het meest sexy onderwerp. Ik ben dan op het idee gekomen te starten met twee Hawaïaanse jongeren die op Molokai terechtkomen. Ik moest hun leefomgeving schetsen, beschrijven hoe ze op dat eiland terechtkwamen en wat ze daar beleefden. Dat ze op elkaar verliefd zouden worden, stond voor mij al snel vast. Dat is in een jeugdboek altijd mooi meegenomen. Een dergelijke aanpak vroeg evenwel om een groter volume. Zo is geleidelijk het idee ontstaan om er een trilogie van te maken.”
Zondag werd de Damiaanprijs uitgereikt aan ’t Vlot, dat reeds twintig jaar laagdrempelig dagopvang en straatpastoraat verzorgt in Antwerpen. ’t Vlot richt zich vooral tot dak- en thuislozen. “We proberen hun taal te spreken. Dat is essentieel. Zij zijn ook uitgesloten van de samenleving, dat is de link met Damiaan”, zegt coördinator Niek Everts, die trouwens volledig verrast was door het bericht dat ’t Vlot als winnaar van de Damiaanprijs uit de bus was gekomen, want ze was niet eens op de hoogte van de nominatie.
