Beste Tertio-lezer, op 10 mei vieren we de heilige Damiaan. Hij blijft inspirerend werken, ook al is het ondertussen 150 jaar geleden dat hij op Molokai aankwam. Ruben Boon en Guy Didelez brengen hem elk op hun manier weer tot leven. De rode draad doorheen het leven van Damiaan: zijn strijd tegen de uitsluiting. Ontdek verder waarom vzw ’t Vlot de Damiaanprijs 2023 wint.
Tertio sprak met Timothy Beynaerts, die na een carrière als manager in een warenhuisketen directeur werd van het Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen (HIGW) van het bisdom Antwerpen. “Ik ben teruggekomen via de mystieke poort”.
Verder in dit nummer
Op 14 mei wordt de staat Israël 75 jaar. Vandaag is Israël een koploper in tal van hightech-sectoren zoals geneeskunde, cyberbeveiliging en -spionage. Dat Israël sinds 1966 een kernmacht is, weten we dankzij klokkenluider Mordechai Vanunu, een voormalig technicus aan de kernreactor in Dimona. De grote zionistische droom van een eigen Joodse soevereine natiestaat is werkelijkheid geworden. Miljoenen Joden in en buiten Israël delen die droom en ontlenen er hun identiteit en hun nationaliteitsgevoel aan.
Dertig jaar geleden riepen de VN 15 mei uit tot Internationale Dag van het Gezin. De Interdiocesane Dienst voor Gezinspastoraal (IDGP) viert het gezin elke dag – hoogdag of niet –, maar op ‘familiedag’ krijgt hun frisse en uitgebreide aanbod voor families de volle spotlight.
En nu zit ik hier alleen achter een glas armzalige vloeistof die ze hier kawa noemen. (…) Ellendig, zo voel ik me. En van geld sparen voor de fermette is ook al geen sprake meer. Op het einde van de maand heb ik geen zloty meer over, zelfs niet van de royale 150 procent van een Poolse professorenwedde. Ik vraag me af hoe andere mensen hier de eindjes aan elkaar knopen. (…) Ineens staan er wel twintig mensen rond mij te juichen als kinderen op de kermis. Ik begrijp er geen jota van. (…) ‘Spokojnie, pan Przemek, rustig maar.’ Ik herken de stem van pani Jagoda van de Dienst Internationale Betrekkingen. Ze zit aan de overkant van de tafel en zakt haast door haar gammele stoel. Wat doet ze op café tijdens de diensturen? En waarom spreekt ze secretaris Jabłoński aan met meneer Przemek? Naast haar zit professor Szybowski, bedeesd, zijn aktetas tussen de knieën geklemd. Zelfs hij zit achter een borrelglaasje, naast een vriendelijk ogende blonde vrouw die eruitziet als Heidi in Tirol (…). Ze spreekt, of liever schreeuwt Duits in mijn oor. Ik begrijp alleen dat haar studenten haar een uur geleden het nakijken hebben gegeven omdat ze iets te vieren hadden. ‘Wat vieren?’ Ik snap er niets van. De hele universiteit schijnt leeggelopen. Iedereen praat en schreeuwt door elkaar.
Gedraaid voor de Russische inval in Oekraïne komt Klondike nu binnen als een mokerslag. Regisseur Maryna Er Gorbach toont overtuigend hoe mensen proberen te overleven in gruwelijke oorlogsomstandigheden. En haar hulde aan de vrouw geldt niet alleen voor Oekraïne.
De Leuvense filosoof Herman De Dijn schreef invloedrijke boeken over Spinoza, rituelen, de laatmoderniteit en vrijheid. In zijn jongste boek waagt de cultuurfilosoof zich aan een beschouwing van het rooms-katholicisme. Volgens hem heeft deze ‘ongelooflijke godsdienst’ vol paradoxen, diepmenselijke praktijken en rituelen nog veel te bieden. Tertio biedt u twee fragmenten in voorpublicatie.
Ruim een decennium geleden verbaasde toenmalig defensieminister Pieter De Crem zijn christendemocratische partijgenoten met het voorstel om Pinkstermaandag te schrappen als wettelijke feestdag. Van die onverbloemde besparingsmaatregel is niets in huis gekomen. De voorbije dagen was het de Antwerpse rector en historicus Herman Van Goethem die het verlengde Sinksenweekend onder vuur nam. Zijn motivering is veeleer politiek-ideologisch: in ruil voor tweede Pinksterdag zou 8 mei – de dag waarop in 1945 nazi-Duitsland capituleerde – opnieuw een vrije dag worden, zoals tot 1975 het geval was. De rector pleit daar al langer voor en krijgt nu steun van de actie ‘Vrij op 8 mei’ die meer aandacht wil schenken aan de bezetting, het verzet en ‘het vieren van de vrijheid’. Per slot van rekening is er al voldoende aandacht geschonken aan de collaboratie en aan WOI. Dat 11 november niet meteen op de schop gaat, verdient lof. Wapenstilstand – het einde van de Grote Oorlog zonder vrede in Europa – is ook deel van onze tragische geschiedenis. Bovendien worden op die vrije dag alle andere Belgische soldaten herdacht die sindsdien gesneuveld zijn. Dat zijn er zo’n 150, met de moord op de tien para’s in Rwanda op 7 april 1994 als bekendste voorbeeld.
Ze zijn er! Eerst horen, dan zien we ze. Zeven gierzwaluwen vliegen hoge rondjes boven ons huis en de stad. Ze duiken, fladderen, scheren, glijden, buitelen, zigzaggen als vanouds. Zie, zie, zie, ze zijn er weer. Weken hebben we omhoog getuurd. Facebookpagina’s en waarnemingensites gevolgd. Gewacht. Getuurd. Gewacht. Het is te koud, te nat. Ze blijven in Spanje hangen, en gelijk hebben ze, maar wat duurt het lang. De vorige jaren hadden ze een vaste afspraak: 27 april in Vilvoorde.
Pierre de Lovinfosse (1964), van opleiding burgerlijk ingenieur, is sinds 2014 aan de slag als coach voor leidinggevenden. Na een lange carrière als IT-er verlangde hij opnieuw concreter gestalte te geven aan zijn geloof, zoals hij dat als student aan de UC Louvain had gedaan toen hij met een studiegenoot het Kot Chrétien Jérusalem oprichtte.
