Beste Tertio-lezer, deze week lees je in onze reeks over de zintuigen over de geur. Een sterk onderschat zintuig zoals we leren uit de psychologie. Tertio neemt je mee met Wendy Wauters op een zinnenprikkelende reis naar de late middeleeuwen en we verkennen het belang van geur voor mens en dier.
De Amerikaanse antropoloog Joseph Henrich (Harvard) kreeg onlangs een eredoctoraat van de KULeuven. Hij argumenteert hoe de middeleeuwse Kerk de westerse cultuur grondig hertekend heeft en laat zien wat dit tot op vandaag betekent voor innovatie in onze samenleving.
Verder in dit nummer
Een jaar geleden was het nog compleet ondenkbaar: het losbarsten van een bijzonder gewelddadig militair conflict in Europa dat indruist tegen het internationaal recht en de waardigheid van miljoenen mensen. Met als gevolg minstens één trieste zekerheid: het zal generaties duren voor Oekraïners en Russen weer in staat zijn normaal samen te leven.
De problemen van de katholieke Kerk hebben niet in eerste instantie te maken met de seksuele en financiële schandalen, hoe onaanvaardbaar die ook zijn. Die hebben zich steeds voorgedaan, maar door de moderne, vooral digitale, media worden ze meer in de samenleving verspreid. De Kerk lijdt vooral onder een crisis van het geloof, zeker in het sceptische Europa. Toch ervaart de mens, sinds hij op de aarde rondloopt, dat iets hem overstijgt.
Het waren twee korte zinnetjes onlangs op het radionieuws, maar zinnetjes die een hele problematiek de huiskamer binnenslingerden. “De inflatie daalt, maar de voedselprijzen blijven hoog. In vergelijking met vorig jaar zijn die gemiddeld met 15 procent gestegen.” Stijgende voedselprijzen hebben in het verleden in heel wat landen revoluties op gang gebracht. De oorlog in Oekraïne en de impact van de klimaatverstoring verklaren niet alles. Het fenomeen heeft ook te maken met hoe de voedselstromen zijn georganiseerd en hoe de rijkdom is verdeeld. Met de structurele bouwstenen van ons maatschappijmodel dus.
De laatste tijd word ik omringd door mensen op wielen. Aan het ene uiteinde is er mijn 95-jarige moeder en haar rollator die al enkele jaren niet van haar zijde wijkt. Haar leven lang wilde ze altijd en overal de eerste zijn. Wie met haar ging winkelen, was al snel buiten adem. Zoals ze destijds gezwind met haar VW Kever door de straten snorde, zo rijdt ze nu zwierig door het woonzorgcentrum. Ze slalomt om tragere bewoners heen en parkeert haar rollator zo dat ze na de maaltijd ook weer als eerste weg kan. Haar wielen zijn haar vrijheid. Naar de kine en de breiclub, naar de gebedsdienst en de bingo. En terug naar haar kamer, waar ze naar eigen zeggen zit te wachten op de dood. Maar dat zegt ze zo triomfantelijk en strijdvaardig dat de dood zich voorlopig niet in de buurt waagt.
Met The Fabelmans kijkt Steven Spielberg met milde blik terug op zijn jeugdjaren in een gespleten gezin. Jaren die hem tot op de drempel van Hollywood brachten. De rest is filmgeschiedenis.
Tweehonderd jaar geleden voltooide John Constable De kathedraal van Salisbury gezien vanuit de tuin van de bisschop. De schilder maakte het tafereel in opdracht van bisschop John Fisher en vervaardigde nog andere versies en talloze schetsen van de plek, gebiologeerd als hij was door de schoonheid ervan en het wisselende effect van zon, schaduw en wolken op het monument en landschap.
Ze verstommen stilaan, de nationale stemmen die pleiten voor een exit uit de EU. Het fiasco van de Brexit en de confrontatie met crisis na crisis hebben aangetoond hoe waardevol en levensreddend multilaterale samenwerking is. Federica Mogherini, rector van het Europacollege en voormalig ‘Europees minister’ voor Buitenlandse Zaken en Veiligheid, laat geen gelegenheid onbenut om haar geloof in de Europese eenheid kracht bij te zetten.
Met grote dankbaarheid blikt Karel Ervinck (1938) terug op zijn loopbaan. Driemaal mocht hij een onderwijspionier zijn: in Congo, in Gent en in Beernem. Zijn laatste levensfase is getekend door verdriet om het loslaten, vooral van zijn onlangs overleden echtgenote Jeannine Teerlinck. Tegelijk is het een fase van geloofsverdieping. Voeding daartoe zoekt hij bij Adem-Tocht, de spiritualiteitsbeweging voor senioren, en in Tertio.
