18 januari 2023

Nummer 1.197

Koloniale erfenis werkt mentaal door in denkbeelden en taal

Het werd een kleurrijke, monumentale tafelligger, maar wel één die het meer dan waard is gelezen te worden. De wereld. Een familiegeschiedenis van historicus en internationaal succesauteur Simon Sebag Montefiore vult een bijzonder interessant gaatje in het genre ‘wereldgeschiedenis’. Aan de hand van invloedrijke families van werkelijk overal ter wereld – eindelijk eens geen westerse bril – beschrijft hij de geschiedenis in 23 dramatische bedrijven. 1.500 bladzijden frictie, intimiteit en dadendrang.

Sylvie Walraevens

cover Nummer 1.197

In maart 2020 schudde de coronalockdown het onderwijs duchtig door elkaar. Live klassikaal lesgeven was even uit den boze. Maar wat voor veel leerkrachten een hoofdbreker was, gaf twee geschiedenisleraars een sterke creatieve impuls. Ze maakten luisterlessen voor hun leerlingen, die in geen tijd een breed publiek wisten te bekoren. De podcastreeks Geschiedenis voor Herbeginners was een feit. Inmiddels werden zo’n tachtig episodes ingeblikt. Laaiend enthousiast zijn de talloze commentaren op de luisterplatforms. Het moet historici Jonas Goossenaerts en Filip Vekemans heerlijk in de oren klinken en tegelijk met verstomming slaan. Wat voor hen begon als een fris pedagogisch antwoord op een tijdelijke nood, blijkt al twee jaar een onuitputtelijke bron van interesse aan te boren.

“De Vlaamse canon, die in het voorjaar verwacht wordt, dreigt een afknapper te zullen worden. Een ‘non-event’ dus. En dat vind ik zonde van de geïnvesteerde tijd en moeite van competente en achtenswaardige lieden, schrijft Ludo Simons, emeritus hoogleraar Boekwetenschap (UAntwerpen en KU Leuven). “Het zal mij echt benieuwen wat de Canoncommissie uit haar canonieke hoed tovert, en hoe ze haar werkstuk na vijf jaar ongetwijfeld zal willen bijschaven en bijstellen. Niets belet een andere instantie, academisch of niet, daar intussen kritiek op te hebben of zelfs een eigen canon op te stellen; het zal boeiend zijn de overlappende en de afwijkende passages tegen elkaar af te wegen. Dat de ‘echte’ canon door een regering is uitgelokt, zal maar weinig indruk maken in een land waar, gelukkig, duizend bloemen nog mogen bloeien en waar we in het verleden al voor hetere vuren hebben gestaan.”

Georgina Dibua Mbombo benadrukt dat de Belgische kolonisatie hoogst atypisch was. “Bij de Belgen primeerde het onderscheid. Apartheid werd er niet gedeclareerd, maar ze was wel geïnstitutionaliseerd, in de publieke ruimte en in de geesten.”  © Luc Gordts
Afbeelding
Koloniale erfenis werkt mentaal door in denkbeelden en taal