Beste Tertiolezer! Voor de joodschristelijke godsdienst is Exodus een cruciale ervaring van bevrijding uit slavernij. Archeologisch onderzoek toont aan dit verhaal echter geen herinnering is aan de slavernij in Egypte, maar wel aan de slavernij door Egypte in Kanaan tijdens de late bronstijd. Tertio maakte er een dossier over.
We spreken ook met Leo De Bock, die na een indrukwekkende carrière in de mediawereld en politiek, naar zijn oude droom terugkeert: auditieve verhalen brengen. Onderstroom is zijn niet aflatende rechtvaardigheidsgevoel.

Verder in dit nummer
Ecologische destructie confronteert individuen en gemeenschappen met drastische veranderingen in hun leefomgeving. Oude, vertrouwde landschappen verdwijnen, en tegelijk daarmee herinneringen, identiteit en een gevoel van geborgenheid. Dat eist een mentale tol. Een verslag uit Evia, Griekenland, een jaar na de bosbranden.
Najaar is boekentijd, ook bij 24 graden Celsius rond Allerheiligen. Recentelijk verscheen Verschuivingen van Stefan Hertmans, een essaybundel die de staat van de wereld in dit tijdperk opmaakt. Zijn nauwkeurige doorlichting van wat in de laatste decennia op losse schroeven is komen te staan, geeft stof tot nadenken. “Where are we now?”, citeert Hertmans een song van David Bowie als motto. Maar onwillekeurig volgt bij de lezer de vraag: “En nu? Hoe gaan we verder vanaf hier?” Het is niet het opzet van filosofische essays om antwoorden of richtlijnen te bieden. Hertmans verwijst wel naar de filosoof Ernst Bloch die de hoop naar voren schoof als principe. Hoop als attitude, wellicht te begrijpen als een vorm van optimisme, morele plicht. Bij de boekvoorstelling van Verschuivingen merkte dichter Charlotte Van den Broeck op dat hoop niet iets louter rationeels is, maar iets dat jou intrinsiek aanstuwt, iets wat je voelt en dat je handelen voedt. Wat is hoop op vandaag? En waar vinden we die, nu er slechts negatieve berichten zijn over waar het met de wereld naartoe gaat?
Het Vaticaan gaf tijdens een persconferentie op donderdag 27 oktober toelichting bij het werkdocument dat na de diocesane fase de basis vormt voor de gesprekken tijdens de continentale fase van het lopende synodale proces. Na die tweede fase komt er in juni 2023 een volgend werkdocument dat voeding moet geven aan de bisschoppensynodes in oktober 2023 en 2024.
Tsjetsjeense soldaten vechten in Ruslands ‘speciale militaire operatie’ zij aan zij met de Russen. Dat is opvallend, want de kleine deelstaat vocht begin deze eeuw nog een bloederige oorlog uit tegen Moskou.
In het 19de-eeuwse Viëtnam was het gebruikelijk het gestileerde beeld van een pauw op de graven van de overledenen te plaatsen. Bovenstaande kopie is gesculpteerd tijdens de coronaperiode. Het beeld werd uitgeleend aan familieleden die gedwongen waren in intieme kring afscheid te nemen. Een teken van verbondenheid. Vandaag wordt de ‘rouwpauw’ als meditatiebeeld uitgeleend bij een overlijden.
“Van het concert des levens krijgt niemand een program”, stelt een wijze spreuk. De tegenhanger ervan zou kunnen luiden: “Van het parcours in het hiernamaals krijgt niemand een kaart.” Of toch? In hun boek Hemel en hel in kaart bieden Martin van Mousch (1959) en Guido Derksen (1960) een cultuurhistorische verkenning van duizenden jaren hiernamaalsdenken, atlaskaarten incluis.
Er zijn bladzijden in de geschiedenis die we het liefst definitief zouden omdraaien, zoals die van de behandeling van de Canadese inheemse bevolking door de Kerk. Ook Darlene Salom Gijuminag (51), lid van de Mi’kmaq-gemeenschap van Québec, had het op school niet makkelijk om haar identiteit te bewaren. Toch kijkt ze zonder haat op die tijd terug. Als singer-songwriter en therapeute eert ze de spiritualiteit en de tradities van haar volk en streeft ze verzoening na.
Anderhalve eeuw geleden schilderde Claude Monet (1840-1926) Impression, soleil levant. Het werk vormde een kantelpunt in de geschiedenis van de schilderkunst. Monets vluchtige en ongedwongen weergave van een zonsopgang boven het water in de haven van Le Havre gaf de naam aan het impressionisme, een geheel nieuwe stroming die – na aanvankelijke weerstand – de wereld veroverde.
‘Padre’ noemen ze hem: de toeverlaat van de Belgische mariniers wanneer het stormt in hun hoofd en in hun ziel. Geert Dewulf (1965), aalmoezenier bij de vaderlandse marine, vaart mee op fregatten en mijnenvegers, van de Perzische Golf tot Afrika. Al 24 jaar legt hij met toewijding en in kameraadschap zijn oor te luisteren bij stoere zeebonken, onder deze gouden garantie: geen verslag in hun dossier.